Als je moeders met elkaar hoort praten over borstvoeding, hebben ze het vaak over voeden op verzoek óf voeden op schema. Ouders die wat meer houden van regelmaat en structuur zullen zich bij het voeden van hun baby wat meer laten leiden door de klok. Als de drie uur voorbij zijn, kijken ze of de baby al hongersignalen laat zien en anders maken hem eventueel wakker voor de voeding. Als hij zich wat eerder dan drie uur meldt, proberen ze misschien het voeden te rekken.
De voordelen van voeden op verzoek
Ouders die op verzoek voeden, zullen wat meer kijken naar de hongersignalen van de baby. Als ze zien dat hij op z’n handjes zuigt en smakgeluiden maakt, zullen deze ouders de baby gaan voeden. Het is voor de baby fijn dat hij niet hoeft te wachten op z’n eten als hij hongerig is. Het is voor een pasgeboren baby moeilijk om zijn behoeftes uit te stellen. Als hij honger heeft, dan bestaat zijn leven op dat moment alleen nog uit de behoefte om te drinken en zal hij pas rustig worden als deze behoefte bevredigd is.
Toch kan de term voeden op verzoek soms verwarrend zijn. Want ouders kunnen denken dat de baby met zijn signalen verzoekt om te drinken maar het kan ook best zijn dat hij een behoefte aan iets anders heeft.
Jaren geleden toen ik ouders bezocht voor borstvoedingsconsulten zag ik regelmatig baby’s die heel vaak en kort dronken en hazenslaapjes deden. Ik ontdekte een patroon in deze situaties. In deze consulten zag ik baby’s die heel alert om zich heen keken en totaal niet moe leken. Ze waren heel goed gegroeid en er leek dan ook geen borstvoedingsprobleem te zijn. Na een tijdje zag ik ze gapen en meteen daarna weer monter uit hun oogjes kijken. Het bleek dat deze baby’s goede acteurs waren. Hun ouders dachten dat ze weinig slaap nodig hadden. Als deze baby’s in bed werden gelegd, sliepen ze heel weinig en soms helemaal niet. Als ze weer wakker werden en een beetje mopperden, kregen ze weer de borst. Na een kort rondje drinken begon alles weer opnieuw. Kort drinken, lang wakker zijn en kort slapen.
Babysignalen herkennen
Moeheidssignalen zijn voor ouders vaak moeilijk herkenbaar. Als hun baby druk beweegt met zijn armpjes denken ze dat hij wil spelen. Als hij jengelt, hebben ze het idee dat hij hongerig is. En zeker als de baby maar heel kort gaapt en daarna weer met grote oogjes om zich heen kijkt, zullen de ouders niet snel denken dat hij moe is.
Juist bij deze alerte baby’s is het belangrijk heel goed te letten op moeheidssignalen, hoe klein en subtiel die ook zijn. Zodra de baby gaat gapen, druk bewegen met zijn armpjes, wegkijkt en gaat jengelen zijn dat signalen dat hij moe is.
Het werkt het beste als ouders meteen hierop reageren en meegaan in de moeheid van hun baby. Ze kunnen beginnen met een vast slaapritueel waarbij ze zacht en langzaam praten, hem naar zijn donker kamertje brengen, vast muziekje erbij en hem rustig in zijn bedje leggen, strak ingepakt. Het kan helpen nog even bij hem te blijven, handen op zijn hoofdje en buikje en hem zo te kalmeren zodat hij aan zijn slaap kan beginnen. Lukt het slapen in zijn bedje niet, dan kunnen ze hem helpen met in slaap vallen (lees het blog Het Vriendelijke Slaapplan) of ze kunnen hem in de draagdoek dragen. En als hun baby goed geslapen heeft, is de kans groter dat hij daarna een goede voeding drinkt. Op deze manier doorbreek je de vicieuze cirkel en gaat hij langer slapen en beter drinken.